Wrzesień '39 w Rzeszowie

I do Rzeszowa we wrześniu 1939 r. dotarła wojna i okupacja niemiecka. Poprzedziły je z dniem 6 września 1939 r. bombardowaniem miasta oraz jego najbliższych okolic przez eskadry Luftwaffe. W tym czasie zniszczeniu uległ dworzec kolejowy, trakcje kolejowe i okolice dzisiejszego Placu Kilińskiego. Na więcej bombardowania Niemcy nie zdecydowali się, ponieważ Rzeszów wchodzący w skład Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP), był miastem prosperujących zakładów pracy, które z czasem wróg chciał wykorzystać do własnych celów.

9 września 1939 r. Rzeszów został zajęty przez oddziały 4. dywizji lekkiej Wehrmachtu dowodzonej przez gen. Alfreda von Hubitzkiego. W tamtym czasie prezydentem miasta był Jarosław Barwicz, który jednak zdołał zbiec jeszcze 6 września z całą kasą miejską. Po próbach osadzenia tymczasowej władzy w Rzeszowie, w chwili wejścia Niemców, miasto było pozbawione prezydenta. Dopiero później, po perturbacjach, ustanowiono na chwilę Tymczasowy Zarząd Miasta, którego zadaniem było kierowanie podstawowymi komórkami miejskimi.

Do lata 1944 r. Rzeszów był areną okupacji niemieckiej. W późniejszym czasie wszedł w tereny Dystryktu Krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa - tworu państwowego, jaki Niemcy utworzyli na okupowanych ziemiach polskich. To tutaj, jak w wielu miastach i miasteczkach tamtego okresu, weszła w życie administracja niemiecka, a wraz z nią okrutna polityka represyjna obywateli polskich. Na terenie miasta od czasu do czasu organizowano łapanki do wywózki w głąb III Rzeszy, obozów pracy i obozów koncentracyjnych, wyznaczone zostało getto żydowskie, funkcjonowała w ukryciu konspiracja. W mieście Rzeszów nastał czas ciemny, w którym władzę mieli naziści, ze swoją ideologią podboju świata i niszczeniem wszystkiego oraz wszystkich stojących im na drodze. O wojnie i okupacji niemieckiej przypomina poniższe zdjęcie porównawcze, gdzie udekorowany w swastyki ratusz i rynek miejski oblegany jest tłumnie przez Niemców celebrujących urodziny Adolfa Hitlera.