Pierwszy właściciel Rzeszowa i Akademia Krakowska

Czy wiecie, że pierwszy właściciel Rzeszowa z nadania królewskiego, Jan Pakosławic ze Stróżysk, był czynnie zaangażowany w powstanie Akademii Krakowskiej, późniejszego Uniwersytetu Jagiellońskiego?

Jan Pakosławic ze Stróżysk (Rzeszowski), był uczestnikiem misji dyplomatycznej do francuskiego Awinionu jesienią 1363 r., gdzie siedzibę miał ówczesny papież Urban V. Celem misji było dostarczenie supliki Kazimierza III Wielkiego, w której król polski prosił głowę Kościoła o kilka spraw wagi państwowej, kościelnej, ale też prywatnej (możliwość wzięcia rozwodu z Adelajdą Heską). Jednak jedną z ważniejszych próśb była możliwość utworzenia w Krakowie szkoły wyższej. Taka ewentualność
z pewnością nobilitowała Kraków, jak i też Królestwo Polskie, do krajów oświeconych, gdzie studenci zdobywaliby wiedzę we wszystkich znanych wówczas dziedzinach, począwszy od teologii, na filozofii skończywszy.

Misja dyplomatyczna, w której najważniejszą sprawą było uzyskanie zgody papieskiej na utworzenie Akademii Krakowskiej (Studium Generale), zakończyła się sukcesem. Szkoła wyższa w stolicy Królestwa Polskiego powstała w maju 1364 r. i była jedną z nielicznych w tej części kontynentu europejskiego. Jan Pakosławic ze Stróżysk, od 1354 r. Pan na Rzeszowie, miał ten zaszczyt, aby figurować jako ambasador królewski wspominanej misji do Awinionu. Miał też tę sposobność, aby odwieść do Królestwa Polskiego odpowiedź papieża Urbana V.

Uczestnictwo właściciela Rzeszowa w tej ważnej misji świadczy jedynie o tym, że była to osoba bardzo mocno zaangażowana w najważniejsze sprawy państwowe, tak dyplomatyczne, jak i polityczne oraz militarne. Był zasłużonym dyplomatą i rycerzem królewskim. Był też personą bardzo dobrze skoligaconą: jego ojciec Pakosław podróżował po Królestwie Polskim z kamerą papieską, a jego wujowie to ówcześni - biskup krakowski Jan Grot oraz kanonik krakowski i współpracownik papieski, Dzierzysław.

Fot. 1: Pomnik Jana Pakosławica/ Jakub Pawłowski

Fot. 2: Papież Urban V (wł. Guillaume de Grimoard)/ domena publiczna

Fot. 3: Kazimierz III Wielki/ domena publiczna